EXTENSOR - Lan-inguruneetan erabilgarritasuna hobetzen duten Exoeskeleto adimendunetarako teknologiak
Proyectos
EXTENSOR Proiektuak arazo garrantzitsu bati heltzen dio: muskulu- eta eskeleto-nahasmenduak (MUN) dira laneko bajaren lehen kausa, eta Euskadiko laneko gaixotasunen kostuaren% 45,8 osatzen dute. Aldaketa demografikoak, euskal biztanleriaren egitura demografikoarekin, biztanleria aktiboaren zahartze nabarmen batera garamatza 20 urtean soilik, eta langileentzako irtenbideak eskatzen ditu, gaur egun exoeskeletoen teknologietan oinarrituta garatzen hasiak direnak.
MNUen intzidentziaren egoera horrek eta industrian oraindik asko onartu ez den irtenbide tekniko gisa exoeskeletoen erabilera posibleak Elkartek EXODYN proiektua aurkeztu eta gauzatzea ekarri zuen 2018an. EXODYN aldian, exoeskeleto pasibo komertzial batekin hasierako proba batzuk egin ziren, ingurune sozio-sanitatiorako zein industrialerako zehaztutako erabilera-kasu/mugimendu-sekuentzia batzuen ezaugarriak zehaztu ziren laborategian, gerrialdeko EXO baterako jarduketa-sistemaren eta egitura edo diseinu mekanikoaren kontzeptu berri bat planteatu zen, eta erabiltzailearen asmoaren detekzioari buruzko ikerketa hasi zen.
EXODYN proiektuan 2018an egindakoaren berehalako ondorioek adierazten dute exoeskeletoek laguntza eta babesa eskaintzen dutela zeregin/mugimendu jakin batzuetarako, baina, aldi berean, ohikoa dela zeregin beraren barruan edo zeregin desberdinetan beharrezkoak diren beste mugimendu mota batzuk eragotzi edo zailtzea. Era berean, identifikatu zen langilearen gerrialdea dela aztertutako kasu errealetan MNUekiko esposizio handiena duena.
EXODYN proiektuan 2018an lortutako lorpenei eta emaitzei dagokienez, EXTENSOR proiektuak "Intelligent Transparency" kontzeptua proposatu du, erabiltzailearekiko interakzio adimentsua eskainiz, batez ere gerrialdean. Ikertu behar da zer teknologiek ahalbidetzen duten exoeskeletoak erabiltzailearen eta zeregin bakoitzaren beharrizan espezifikoetara egokitzen jakitea (aplikatutako euskarri-motan eta aplikatzen den unean), bai eta bere jarduna noiz eten behar den ere (gardena izan behar du), behar ez denean, pertsonaren mugimendurako oztopo ez izateko.
Helburuak
EXTENSORen helburu nagusia lan-inguruneetako exoeskeletoetarako Teknologia Eragileak (KET) garatzea da, langileen ergonomia eta segurtasuna hobetzeko eta giharretako eta hezurretako gaitzei aurrea hartzeko. Garapen teknologikoa bi lan-ingurunetan konponbideak bilatzean gauzatzen da: arlo soziosanitarioan (Matia) eta industrialean (Edertek).
Pertsonaren eta exoeskeletoaren arteko interakzio garden eta adimendunerako oinarrizko teknologiak garatzeko helburuarekin, robotak erabiltzailearen mugimendua hautematen sakondu nahi da. Helburua langilearentzat doikuntza optimoa lortzea da, erabilera-kasu bakoitzerako funtzionaltasunik onena lortzeko. Funtzionalitate hori erabiltzailearentzako laguntza egokitzaile, intuitibo eta gardenean oinarritzen da
Finantzazioa
Eusko Jaurlaritza, Ekonomiaren Garapen eta Azpiegitura Saila, espedientea: KK-2019/00081.
Emaitzak
Proiektuan zehar, partzuergo horrek ikerketa-ildo hauetan lan egin du:
- Laborategian zein lan-ingurunean, eremu geriatrikoan eta industrialean aztertzen diren lanpostuek langileentzat dituzten eskakizunak aztertzea eta ebaluatzea; neurri biomekaniko eta fisiologiko kuantitatiboen bidez egindako ebaluazioa, eta erabiltzaileen ebaluazio kualitatiboak. Neurketa horiek erabiltzea exoeskeleto komertzial bat ebaluatzeko, bai laborategian, bai lan-ingurunean, hura hobetzeko moduak identifikatzeko helburuarekin (giza eta exoeskeleto interakzioen eredu biomekaniko berriekin batera).
- Analisi, ikerketa eta simulazio muskulu-eskeletikoen sorrera horien datuetatik abiatuta, exoeskeletorik gabeko eta exoeskeletoko subjektuen mugimenduak ebaluatzeko; hainbat metrika aplikatuta, exo komertzial baten efektua alderatzeko.
- Prototipoak garatzea honako kontzeptu hauek frogatzeko:
- gerrialdeko exoeskeletoaren egitura, uhal-eredu batean oinarritua.
- SVA (Series Viscous Actuator) jarduketa-sistema, indar-kontrolarekin.
- EMG seinalearen gaineko asmoa detektatzeko kontrol-algoritmoak, Machine Learning eta Deep Learning tekniken bidez.
- Laborategian gerrialdeko exoak ebaluatzeko proba-banku sentsorizatuaren prototipoa garatzea; proben bankua, exo komertzialak zein gerrialdeko exoen esparruan garapen berriak probatu ahal izateko.
Proiektuaren amaieran, banakako hainbat prototipo eta proba-banku garatu dira, eta emaitza itxaropentsuak dituzte; horiek garatzen eta hobetzen jarraituko dugu etorkizuneko proiektuetan exoesqueleto komertzialen erabilgarritasuna hobetzen lagunduko duten soluzioetan aplikatzera iristeko.
Partzuergoa
EXTENSOR proiektuaren partzuergoa diziplina anitzeko partzuergo osagarria da, eta hainbat eremu hartzen ditu, hala nola unibertsitatekoa (profil biomedikoa eta teknikoa), soziosanitarioa, industriala, zientifikoa eta teknologikoa. Partzuergoan foku anitzeko bi zentro teknologikok (Tecnalia, Vicomtech), Ikerketa Gerontologikoko Institutu batek (Matia Institutua), arlo medikoko UPV/EHUko sail batek (UPV/EHUko Fisiologia Saila), Mondragon Unibertsitateko bi sailek (Elektronika eta Informatika, Diseinua eta Egiturazko Mekanika) eta industria-sektoreko enpresen I+G unitate batek (Edertek) parte hartzen dute.
Tecnalia
Vicomtech
Matia Instituto
UPV/EHU
Mondragon Unibertsitatea
Edertek
Urtea
Proiektuaren egoera
Profesionalak
