Helduak Zabaltzen: Euskadiko adinekoen gizarte-zentroen ereduak eraldatuz

Helduak Zabaltzen Eusko Jaurlaritzak eta Euskofederpenek bultzatutako ekimena da, adinekoen gizarte-zentroen eredua eraldatzea eta egokitzea errazteko eta digitalizatzen laguntzeko. Zentroak egungo eta etorkizuneko adinekoen beharretara egokitzea da helburu nagusia. Aldi berean, Euskal Autonomia Erkidegoko hiru lurralde historikoetako landa- eta hiri-inguruneen berezitasunei erreparatu nahi zaie.

Proiektuak esperientzia pilotuak planteatzen ditu hiri- eta landa-inguruneetan, Euskadiko adinekoen gizarte-zentroen eredu berriak diseinatzeko eta abian jartzeko partaidetza-prozesu bat aktibatu ahal izateko.

Garapena eta hurrengo ekintzak

Hiri-ingurunea

2022an, bi esperientzia pilotu egin dira Eibarren eta Erandion, eta baterako sorkuntza parte-hartzaileko bi prozesu sortu dira. Prozesu horietan, zentroekin lotutako adinekoek eta udaleko ordezkariek helburu berrietara bideratutako ekintzak diseinatu dituzte. Eibarren kasuan, herri bereko zentroen artean elkarlanerako sare bat sortzea, ikastetxeen barruan estrategia eta plangintza handitzea eta parte hartzeko ereduak eraldatzea dira bere helburuak. Eta Erandioren kasuan, baliabide publiko, udal eta hurbileko baten kontzientzia sortzea eta zentroaren irekiera handitzea.

Era berean, parte hartzeko hiru topaketa egin ziren. Horietan, APGZei buruzko eztabaida komunitario zabalak sortu ziren, eta eragile ugari inplikatu ziren. Euskadiko zentroen ekosistema osoari irekitako bi World kafe izan ziren, bai eta udalen arteko topaketa tekniko bat ere, zentro horiekin batera eta/edo kudeatzen dituzten administrazio-figuren arteko sarea ehuntzera bideratua.

2023an hiri-prozesuei jarraipena eman zaie, eta bi pilotuek ekintzak ezarri dituzte.

Landa-ingurunea

Landa hurbilketa fasea 2023ko iraila eta azaroa bitartean hasiko da, 2024an zehar pilotajeak hartuko dituzten udalerriak zabaltzeko eta aukeratzeko prozesua irekiz.

Proiektuari buruzko informazioa ahalik eta udalerri gehienetara iristen dela ziurtatzeko, proiektuaren aurkezpen bat egiten da probintzia bakoitzeko udalerri batean, eta laugarren aurkezpen bat online formatuan, bertaratzerik izan ez zuten udalerrien arteko hedapena errazteko. Proiektuaren informazioa eman ondoren, hiru lurraldeetako bederatzi udalerrik aurkeztu dituzte pilotajea hartzeko hautagaitzak, eta, azkenean, Kanpezu (Araban) eta Arratzu (Bizkaian) aukeratu dituzte.

Prozesu horren ondoren, 2023ko azaroan, pilotajea garatuko den 4 faseetako lehena abiatu zen. Lehen fase honek, "Erakutsi iezadazu" deiturikoak, herri bakoitzaren errealitatea ezagutzea du helburu, bertako jendearen begietatik, 4 edo 5 bisitatan, erreferentziazko pertsonekin batera antolatuak. Lehen hurbilketa horren ondorioz, infografia formatuko irudi batzuk egiten dira: [Pilotaje] [Cartel Enséñame] - Campezo [1ª visita] - [2ª visita] - [3ª visita] - [4ª visita] - [5ª visita]

Azkenik, adierazi behar da bi topaketa parte-hartzaile berri egingo direla: landa-topaketa bat, Euskadiko landa-inguruneetako zentroetako ekosistema osorako, eta udalerrien arteko beste topaketa tekniko bat.

Eusko Jaurlaritzak finantziatutako proiektua.